ماساژ یخ نوعی از سرمادرمانی است که یکی از مهم ترین بخش های درمان های اولیه آسیب های حاد از قبیل گرفتگی، کوفتگی، پارگی تاندون و آسیب هایی است که با استفاده مکرر از یک اندام ایجاد می گردد، به حساب می آید. در واقع، یخ درمانی جزئی از درمان RICE (مخفف استراحت، یخ درمانی، فشار و بالا آوردن عضو) است. ماساژ یخ نوعی از سرما درمانی است که در آن با فشار ملایمی یخ را روی ناحیه دردناک یا ملتهب ماساژ می دهید. یخ باعث کاهش درد و جریان خون آن ناحیه می شود و ماساژ نیز باعث تحریک بافت نرم می شود (درست مانند ماساژ معمولی).
التهاب، پاسخ طبیعی بدن به آسیب است. در پیچ خوردن (رگ به رگ شدن)، پارگی یا شکستگی، رگ های منطقه آسیب دیده برای آنکه سلول های بزرگ ایمنی بدن از قبیل ماکروفاژها بتوانند به ناحیه مورد نظر حرکت کنند، ورم می کنند. همین موضوع باعث ایجاد التهاب و درد در ناحیه آسیب دیده می شود.
یخ درمانی تأثیر مخالفی دارد. باعث بی حس شدن پایانه های عصبی می شود که درد را به مغز مخابره می کنند و رگ های خونی را تنگ تر می کند.
یخ درمانی را برای مدت ۲۴ تا ۴۸ ساعت اجرا کنید و این کار را با ماساژ یخ روی ناحیه آسیب دیده انجام دهید. یخ درمانی برای درمان دردهای عضلانی کمر، کشیدگی ساق پا و آسیب های دیگری که به عضلات بزرگ بدن وارد می شوند نیز مفید است.
ماساژ یخ را می توانید در خانه انجام دهید به شرط اینکه چند قانون طلایی در این زمینه را بدانید و از انجام دادن بسیار زیاد این کار (ماساژ یخ) امتناع کنید.
- یک لیوان پلاستیکی برداید و تا نیمه آب کنید و آن را تا زمانی که یخ بزند در فریزر بگذارید.
- حال با تیغ کاتر قسمتی از بالای لیوان را ببرید تا یخ در قسمت بالای لیوان بیرون قرار گیرد. قسمت پایینی لیوان محلی است که باید لیوان را از آنجا بلند کنید و ماساژ دهید.
- یک پارجه نازک را روی محل آسیب بگذارید (هیچگاه یخ را مستقیماً به محل آسیب دیده نزنید).
- با حرکتی دایره ای از روی پارچه شروع به ماساژ دادن کنید (با فشاری ملایم) و سعی کنید یخ در یک قسمت ثابت نباشد.
- ماساژ را روی بافت نرم (عضله یا تاندون) اجرا کنید و روی استخوان ماساژ ندهید (مخصوصاً اگر آسیب در قسمت کمر باشد).
- بیش از ۱۰ دقیقه ماساژ ندهید.
- ۲ تا ۴ بار در روز می توانید محل آسیب دیده را اینگونه ماساژ دهید. بین ماساژها حداقل یک ساعت فاصله دهید تا دمای پوست به حد طبیعی خود برگردد.
ماساژ با یخ باعث کاهش قابل توجه درد در ۲۴ تا ۴۸ ساعت پس از آسیب دیدگی می شود. پس از اینکه التهاب فروکش کرد، گرما درمانی معمولاً مؤثرتر است.
اگر ماساژ یخ باعث درد یا سوزش در ناحیه آسیب دیده شد، سریعاً آن را متوقف کنید. همچنین اگر آسیب نزدیک قلب بود از یخ استفاده نکنید، چرا که باعث تغییر ضربان قلب شما می شود. به همین دلیل، یخ را روی شریان رانی و شریان کاروتید نیز قرار ندهید و سعی کنید روی عضله باشد.
اگرچه یخ درمانی یک فرآیند نسبتاً بی خطر است (اگر درست اجرا شود)، اما ممکن است عوارضی هم داشته باشد. شایع ترین عارضه عبارت است از سرمازدگی بافت که اگر یخ را در مدت طولانی در آن ناحیه قرار دهید پیش می آید. سایر عوارض کمتر شایع عبارتند از:
- کاهش ضربان قلب
- بی حسی سریع و تنگ شدن عروق، مخصوصاً در انگشتان)
- کهیر ناشی از سرما
- گوش درد (ممکن است با یخ درمانی در ناحیه گردن ایجاد شود).
- مشکل در بلع (ممکن است با یخ درمانی در ناحیه گردن ایجاد شود).
اگر هر گونه مشکل غیرمعمول پس از ماساژ با یخ داشتید، سریعاً با پزشک خود در جریان بگذارید.